فلوراید عنصری است که به طور.طبیعی در آب، خاک و هوا یافت می ‌شود. زمانی ‌که این ماده به صورت خوراکی به میزان.مناسب مصرف شود دندان را مقاوم کرده.و از پوسیدگی پیشگیری خواهد شد. این ماده یک عامل شناخته شده.در مقابله با پوسیدگی دندان است. پوسیدگی دندان هنگامی رخ می ‌دهد که باکتری ها مینای دندان‌ را حل کنند.فلوراید به تقویت مینا کمک می‌ کند و همچنین.می ‌تواند به ترمیم آسیب‌ هایی که قبلا رخ داده است، نیز کمک کند. گر چه این ماده در آب‌ آشامیدنی شهری یافت می ‌شود. این ماده یکی از عناصر معدنی موجود در طبیعت.است که در محیط به صورت یون فلوراید باقی نمانده.و بصورت فلورین یافت می شود.

مطالعات وسیع نشان داده است که.خواص ضد پوسیدگی این ماده به روش های مختلفی عمل می‌کند:

• افزایش مقاومت نسج دندان به پوسیدگی
• کاهش پتانسیل پوسیدگی زایی پلاک دندان

اگر این ماده در آب آشامیدنی شهر به میزان مناسب موجود.باشد، پوسیدگی‌ های دندانی را تا حدود ۶۰ درصد کاهش.می‌ دهد. روش دیگر دریافت این ماده، استفاده از خمیر.دندان، دهان‌ شویه‌ ها و ژل های حاوی این ماده است.

در مواد غذایی مصرفی، مقادیری.از این ماده وجود دارد. غذا های دریایی به نسبت سایر غذاها فلوراید بیشتری دارند. چای نسبت به آب آشامیدنی فلوراید بیشتری دارد. در برخی ترکیبات دارویی.نیز این ماده یافت می ‌شود.

میزان فلوراید مورد نیاز بدن

در هر کشوری متناسب با شرایط آن جدول هایی.برای مصرف قرص فلوراید تنظیم کرده اند. مثلا در بعضی از کشور ها مثل هلند و آمریکا اگر لازم باشد از.بدو تولد مصرف آن را تجویز می.کنند، در کشور های دیگر مثل فنلاند و نروژ تجویز این ماده.به صورت خوراکی از ۶ ماهگی و در بعضی از کشور ها مثل.سوئد و کانادا از ۱۸ ماهگی است.

در ارتباط با مدت مصرف و دریافت آن در.تعدادی از کشورها تا ۱۲ سالگی و در برخی دیگر تا.۱۶ سالگی این موضوع ادامه دارد. آنچه مهم است هماهنگ کردن مقدار فلوراید تجویز.شده و یا خوراکی و مقدار فلوئور آب آشامیدنی است.

جوامع دندانپزشکی انگلیس نیز برای مناطقی.که آب آشامیدنی آن ها کمتر از ۰/۳ میلی گرم در لیتر این ماده.را دارند و برای کودکانی که زیاد دچار پوسیدگی می شوند.مقدار مصرف خوراکی این ماده را توصیه می کنند.

در مناطقی که بیش از ۰/۷ میلی گرم در لیتر این ماده.در آب آشامیدنی وجود دارد قرص های.خوراکی آن اصلا توصیه نشده است. در مناطقی که بین ۰/۳ تا ۰/۷ میلی گرم.در لیتر از این ماده در آب آشامیدنی وجود دارد دندانپزشک باید.با توجه به شرایط محیط خود مستقلا تصمیم بگیرد.

لازم است  دندانپزشکان با توجه به میزان این ماده در آب شهر برای تجویز یا عدم تجویز قرص آن تصمیم بگیرند که البته باید توجه شود که آیا در یک شهر همه از یک منبع آب استفاده می کنند یا از منابع مختلف و چشمه های متعدد که در آن صورت باید هر محله جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.

مصرف خوراکی این ماده

مصرف قرص این ماده بستگی به عوامل متعددی همچون سن، بهداشت دهان، میزان پوسیدگی های موجود در دهان و مقدار فلوراید دریافتی کودک در رژیم غذایی دارد.
قرص فلوراید برای بزرگسالان تجویز نمی شود. اما در کودکان می بایست استفاده از آن تحت نظر دندانپزشک و یا پزشک متخصص کودکان باشد. چون تجویز بیش از اندازه موجب بد رنگی و یا ایجاد نقاط رنگی در دندان ها می شود.

هر چند وجود این ماده در آب آشامیدنی بهترین و بیشترین اثر را در پیشگیری از پوسیدگی دندان دارد اما مصرف خوراکی این ماده به صورت قرص یا قطره به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی در امر تامین بهداشت کلی جامعه چندان اصل با ارزش و با اهمیتی نیست. اما برای کسانی که در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند مصرف خوراکی فلوراید به صورت قرص یا قطره اگر با برنامه منظمی انجام شود می تواند تاثیر گذار باشد.

به دو نکته مهم باید توجه گردد. اول آن که باید دقیقا میزان فلوراید هر یک از ترکیبات به وسیله سازمان های معتبر تعیین و تایید شود و دیگر آن که در موقع مصرف مخصوصا در کودکان به هیچ وجه بلعیده نشوند و فقط در مدت تعیین شده با دندان ها تماس پیدا نماید و سپس به بیرون از دهان ریخته شود.

کاهش پوسیدگی دندان با فلوراید

این ماده با تاثیر بر تکامل سلول های پاپیلای دندانی که مسئول ایجاد شکل نهایی دندان هستند باعث ایجاد دندان های با شیارهای کم عمق و وسیع و سطوح صاف و با استعداد پوسیدگی کمتر می شود.
اثر این ماده بر بافت های دندانی به صورت تاثیر در طول مینرالیزاسیون است و یا پس از آن ممکن است بر مینا، سمان یا عاج اثر بگذار.

حضور مقدار کافی فلوراید باعث افزایش میزان فلوئورو آپاتیت نسبت به هیدروکسی آپاتیت در طول منیرالیزاسیون دندان می شود. ایجاد کریستال های بزرگ و کامل تر آپاتیت که در برابر اسید مقاوم تر هستند.

پس از رویش دندان اگر دندان در معرض مایعات حاوی فلوراید قرار گیرد جذب این ماده در سطح مینا ادامه یافته و جانشین یون های هیدروکسیل موجود در اپاتیت و ایجاد فلوئورو آپاتیت می گردد که به پوسیدگی مقاوم است.

غلظت فلوراید

همچنین غلظت بالای فلوراید که به صورت موضعی استفاده می شود باعث رسوب کلسیم این ماده در سطح مینای دندان می شود، که این لایه در طول ۲۴ تا ۳۶ ساعت از بین می رود ولی با مبادله این ماده با آپاتیت باعث تشکیل فلوئورو آپاتیت می گردد.
این ماده علاوه بر اثر حفاظتی بر روی مینا قادر است فرآیند پوسیدگی را با تاثیر بر روی حمله باکتری ها کاهش دهد، این اتفاق از دو طریق رخ می دهد : با کاهش توانایی باکتری ها برای تولید اسید و با افزایش رشد باکتری های مفید به جای باکتری های مضر.

فلوراید باعث کاهش متابولیسم باکتری ها به خصوص گلیکوزید ها و همچنین با کاهش انرژی سطح دندان باعث کاهش چسبندگی پلاک میکروبی می گردد . در نهایت تاثیر این ماده به صورت ممانعت از تولید اسید و کاهش انرژی متابولیسم سلولی است.