زمانی که بافت زیادی از دندان از بین رفته باشد ، برای محافظت از دندان باقیمانده روکش های دندان مورد نیاز هستند. البته در صورتی که بخواهیم ارتفاع عمودی صورت را بلند کنیم (در فرسایشهای شدید دندانی یا dental lifting یا مشابه آن ) نیز ممکن است به صلاحدید دندانپزشک بعضی از دندانها ی خلفی نیاز به روکش های نیمه یا کامل باشد. ضمنا اکثر دندانها به خصوص در قسمت خلف دهان که نیاز به درمان ریشه پیدا کرده اند ، جهت حفظ باقیمانده دندان و جلوگیری از شکستن آن روکش بریج شوند.
روکش ها انواع مختلف دارد : تمام فلز (با استفاده ازفلزات قیمتی – نیمه قیمتی یا معمولی ) ، PFM یا روکش با بیس فلزی و رویه پرسلن ( با استفاده از فلزات قیمتی – نیمه قیمتی یامعمولی ) و روکش های تمام سرامیک که به نامهای تجاری کلی Emax و زیرکنیا نامیده می شوند.
روکش های تمام فلز به دلیل عدم زیبایی ، کاربردهای بسیار محدود دارند. روکش های PFM نیز با پیشرفت تکنولوژی و بیس های زیرکنیا امکان استفاده از تکنولوژی برتر کامپیوتری در ساختن آنها (CAD – CAM ) در صورتی که هزینه برای بیمار خیلی مهم نباشد و زیبایی و کیفیت مهم تر باشد کمتر استفاده می شوند.
از لحاظ استحکام ، زیبایی ، دقت در ساخت و عدم آسیب رسانی به دندانهای مقابل روکش بریج که فریم آنها با CAD-CAM (به صورت کامپیوتری) بصورت آناتومیک یعنی با پیروی از شکل اصلی عاج و مینای دندان ساخته می شود و یک لایه خارجی آن پرسلن گذاشته می شود ، در حال حاضر توصیه می شوند. البته لابراتوار مجهز ، دستان ماهر دندانپزشک برای تراش و دقت و استفاده از موادی که بهترین تطابق را با تکنولوژی استفاده شده و شرایط دهانی بیمار دارند ، از مواردی است که کیفیت ارائه این روکش بریج بسیار مهم تر از انواع قبلی است.
در دندانهایی که درمان ریشه شده،ارتباط بین تاج و ریشه که قبلا توسط پالپ یا عصب دندان برقرار می شد،از بین رفته و قسمت زیادی از دندان برداشته شده،در این موارد بدلیل ترد و بی آب شدن دندان از یک سو و فشارهای جوشی از سوی دیگر ،احتمال شکست دندان بسیار بالاتر از حالت عادی است.برای ایجاد مجدد این ارتباط بین تاج و ریشه و نیز بازسازی تاج دندان از دست رفته،پیش از قرار دادن روکش بریج در بیشتر موارد درمانی مورد نیاز است بنام Post & Core Build up (که به زبان ساده به آن زیرسازی گفته می شود.)
مقاله مرتبط : انواع کامپوزیت های بدون تراش
این درمان نیز انواع مختلف دارد : استفاده از پست های فایبرگلاس متفاوت امروزه در بسیار موارد اگر پست صحیح انتخاب شود و تکنیک استفاده کاملا رعایت گردد،نیاز ما را پاسخ خواهد داد. در شرایط خاص ممکن است از کانال دندان قالبگیری شود و ازپست های ریخته گری(بهترین نوع آن استفاده از طلا است)که در لابراتوار ساخته می شود،استفاده گردد.
پست های ریختگی بدلیل اختلاف قابلیت خمشی فلز با دندان، امکان شکستن ریشه را در طولانی مدت بیش ازپست های فایبرگلاس خواهند داشت.انجام آن به دو مرحله کار در کلینیک نیاز دارد و در بین دو جلسه امکان آلوده شدن کانال دندان در صورت عدم رعایت همه جوانب وجود دارد؛ لذا امروزه با استفاده از تکنولوژی روز دنیا از پست های پیش ساخته فایبرگلاس در اکثر موارد میتوان استفاده کرد،اما هنوز تصمیم دندانپزشک است که در شرایط خاص هر فرد نوع و زمان استفاده از مواد و تکنیک ها را مشخص می کند. مهم اطلاع شما و دندانپزشک شما از همه امکانات موجود است.
اگر دو دندان به هر دلیلی نیاز به درمان روکش بریج داشته باشند و بین آنها دندانی از دست رفته باشد که در ناحیه امکان استفاده از ایمپلنت نباشد،میتوان از بریج ها استفاده کرد. اما امروزه تنها به صرف نداشتن یک دندان و بدون بررسی کامل شرایط به سراغ تراش دندان های کناری و استفاده از بریج نخواهیم رفت،بلکه اولین انتخاب در آن زمان استفاده از ایمپلنت های دندانی خواهد بود.