حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی موضوعی است که برای بعضی از افراد اتفاق می افتد. این دارو ها دارای ماده ‌ای به نام آدرنالین یا اپی نفرین هستند. بسیاری از افراد به دارو های بی حسی حساسیت داشته و در هنگام تزریق این قبیل داروها دچار علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تورم صورت، قرمزی پوست و می‌ شوند. در این مطلب می خواهیم به بررسی علت بروز، علائم، راه ‌های پیشگیری و درمان حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی بپردازیم.

علت بروز حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی

بعضی از افرادی که دارو های بی حسی دندانپزشکی برای آن ‌ها تزریق می ‌شود، از افزایش ضربان قلب شکایت دارند. سؤال اینجا است که آیا مواد موجود در داروهای بی حسی دندانپزشکی موجب افزایش سرعت ضربان قلب می‌شود؟ و یا این که این اتفاق فقط به علت واکنش بدن در پاسخ به ترس از دندانپزشکی رخ می‌ دهد؟

برخی از داروهای بی حسی حاوی ماده‌ ای به نام آدرنالین  و یا همان اپی نفرین هستند. این داروها می‌ توانند بعد از تزریق به بیمار، باعث افزایش ضربان قلب و گاهی اوقات نیز موجب بی ‌حالی و سستی در بیمار شوند. برای سالیان متمادی، پزشکان بر این عقیده بودند که مقدار بسیار اندک اپی نفرین موجود در داروهای بی حسی دندانپزشکی، هیچ تأثیری بر ضربان قلب فرد ندارد و هر تغییری که در ضربان قلب مشاهده می ‌شود، به دلیل واکنش طبیعی بدن به ترس از دندانپزشکی است. اما امروزه، مطالعات زیادی تائید کرده ‌اند که اپی نفرین موجود در داروهای بی حسی، می‌ تواند موجب افزایش ضربان قلب و به اصطلاح بروز حساسیت شود.

به دلیل وجود آدرنالین در داروهای بی حسی، در صورت سریع تزریق شدن به عروق خونی می‌تواند باعث واکنش‌های سامانه‌ای از جمله تپش قلب و تغییر در حالت تنفس و بی‌حالی فرد شود.

علائم حساسیت به داروهای بی‌حسی

حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی با علائم و نشانه ‌های متفاوتی بروز می‌ کند. این نشانه ‌ها در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد و به صورت خفیف یا شدید در فرد مبتلا به حساسیت بروز پیدا کند. علائم خفیف می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• قرمزی صورت
• متورم شدن پوست
• مشکلات تنفسی
• آبریزش بینی
• عطسه کردن

دقت داشته باشید که حساسیت به داروهای دندانپزشکی در موارد شدید می ‌تواند به شوک آنافیلاکتیک بی انجامد که نیاز به رسیدگی‌ های اورژانسی دارد و بسیار خطرناک است؛ اما لازم به ذکر است که بگوییم این حالت بسیار به ندرت اتفاق می ‌افتد.

پیشگیری از بروز حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی

در صورت سابقه واکنش ‌های حساسیتی به بی حس کننده‌ های موضعی مانند لیدوکائین باید حتماً دندانپزشک خود را آگاه کنید. در صورتی که تحت درمان‌های مربوط به حساسیت هستید، از پزشک خود برای دندانپزشکی مشاوره بگیرید. امکان دارد این علائم پس از درمان ایجاد شود که لازم است آن را حتماً به اطلاع دندانپزشک خود برسانید.

عواملی که موجب ایجاد حساسیت در کودکان می‌ شود شامل جیوه و نیکل می‌ باشند. البته حساسیت به جیوه و نیکل یا کروم کم اتفاق می ‌افتد. نیکل در مواد دندانپزشکی، نگهدارنده ‌ها و سیم‌ های موجود است که امکان دارد موجب ایجاد حساسیت ‌های جزئی در کودکان شود.

در صورتی که کودک با روش بیهوشی قرار است تحت درمان قرار گیرد، باید مواد بی حسی بر حسب شرایط جسمی کودک انتخاب شود تا از بروز هر گونه حساسیت جلوگیری شود.

در صورت حساسیت به جیوه موجود در آمالگام که برای پر کردن و ترمیم دندان‌ ها مورد استفاده قرار می‌ گیرد، برداشت آن و استفاده از مواد دیگر برای ترمیم مانند کامپوزیت دندان و یا سرامیک می‌ تواند باعث بهبود واکنش ‌های آلرژیک در حفره دهان شود.
در صورت سابقه حساسیت به فلزات.سنگین مانند نیکل و یا جیوه و یا موادی مانند.لاتکس حتماً باید دندانپزشک خود را مطلع کنید تا دندانپزشک به.دنبال روش‌های جایگزین باشد.

در صورتی که بعد از استفاده.از داروهای بی حسی دندانپزشکی، دچار حساسیت شدید.به دارو های بی حسی شدید، بعد از رعایت خونسردی خود در سریع ‌ترین زمان ممکن.دندانپزشک خود را مطلع کنید تا  فورا عوارض حساسیت کنترل شود.

درمان حساسیت به داروهای بی‌حسی دندانپزشکی

در صورتی که علائم و عوارض حساسیت به داروهای بی حسی دندانپزشکی شدید نباشد، به طور معمول.دندانپزشک داروهای آنتی هیستامین را برای کنترل علائم آن تجویز می ‌کند. از طرفی دیگر، ممکن است پزشک برای.کنترل واکنش‌ های التهابی از داروهای استروئیدی.خوراکی و موضعی استفاده کند.

برای کنترل علائم حساسیت مانند.واکنش ‌های آنافیلاکسی، نیاز به مراقبت ‌های اورژانسی.است و باید بیمار سریعاً تحت کنترل و درمان قرار گیرد. البته باید دقت داشته باشید.که بروز این حالت بسیار نادر است.